К.Е. КАРАКОЙШИН ¹, Ж.Ж. ЖОЛДЫБАЙ ¹, А.С. АЙНАКУЛОВА ¹, Д.К. ТОЛЕШБАЕВ ¹, Г.М. МУХИТ ¹, Е. АЙСЕРБАЙ ¹

1. «С.Д. Асфендияров атындағы Қазақ Ұлттық Медицина Университеті» КЕАҚ, Алматы, Қазақстан Республикасы

DOI: https://www.doi.org/10.52532/2521-6414-2023-2-68-36-42

УДК: 616.65-006:073.756.8

Жыл: 2023 шығарылуы: 68 номер: 2 беттер: 36-42

PDF файлын жүктеп алыңыз:

АҢДАТПА

Өзектілігі: Қуық асты безінің қатерлі ісігі бүкіл әлем бойынша ерлер арасындағы қатерлі ісік өлімінің негізгі себептерінің бірі болып табылады. УДЗ жетекшілігімен қуық асты безінің трансректалды биопсиясы диагностикалық маңызды қадам болып табылады, онсыз соңғы диагнозды қою мүмкін емес. Осыған қарамастан, УДЗ басқаратын қуық асты безінің биопсиясы жоғары жалған-теріс көрсеткішке ие және жиі әртүрлі клиникалық асқынулармен байланысты. Көппараметрлі МРТ қазіргі уақытта күнделікті урологиялық және онкологиялық тәжірибеде белсенді түрде қолданылады. Көппараметрлі МРТ элементтерінің бірі простата безінің клиникалық маңызды обырын анықтауда және локализациялауда сәтті қолданылған диффузиялық өлшенген бейнелеу (DWI) болып табылады.
Зерттеудің мақсаты – қуық асты безінің қатерлі ісігін диагностикалауда DWI мүмкіндіктерін бағалау.
Әдістері: 48-86 жас аралығындағы қуық асты безінің обырына күдікті 52 пациентке көппараметрлік МРТ, соның ішінде DWI жүргізілді. Алынған T2WI, DWI реттілігі бір-бірімен және қуық асты безінің анатомиялық құрылымына сәйкес салыстырылды. Қуық асты безінің қатерлі ісігінің күдікті жерлері қызығушылық аймақтары ретінде (ROI) белгіленді, олар үшін өлшенетін диффузия коэффициенті (ADC) есептелді. Қуық асты безінің қатерлі ісігінің болуы немесе болмауы ультрадыбыстық бақылаудағы 12 нүктелі трансректалды биопсияның көмегімен расталды.
Нәтижелер: сандық өлшемдерді талдау кезінде, қалыпты тінмен салыстырғанда, ADC орталық бездегі қатерлі ісік (өтпелі аймақ және орталық аймақ) үшін төмен мәндерді көрсетті – 0,610±0,157×10-3 мм2/с, p=0,0001 және перифериялық аймақтағы ісік үшін – 0,651±0,228×10-3 мм2/с, p=0.0004. Сезімталдықтың ең жоғары мәні (87,5%) ADC орталық без үшін, ал төменгі мән ADC перифериялық аймақ үшін 75% болатыны анықталды. Ең жоғары ерекшелік мәні (90,9%) ADC перифериялық аймақ, ал төменгі мән ADC орталық без – 84,1% болды.
Қорытынды: DWI – қуық асты безінің қатерлі ісігін анықтау, локализациялау, қуық асты безінің қатерлі ісігінің сапалық (визуалды) және сандық бағалауын қамтамасыз ететін пайдалы инвазивті емес әдіс.
Түйін сөздер: мультипараметрлік магнитті-резонанстық томография, трансректалды ультрадыбыстық зерттеу, диффузиялық өлшенген бейнелеу (DWI).

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі:

1. Sung H., Ferlay J., Siegel R.L., Laversanne M., Soerjomataram I., Jemal A., Bray F. Global Cancer Statistics 2020: GLOBOCAN Estimates of Incidence and Mortality Worldwide for 36 Cancers in 185 Countries // CA Cancer J. Clin. – 2021. – Vol.71, №3. – P 209-249. https://doi.org/10.3322/caac.21660
2. Richenberg J., Løgager V., Panebianco V., Rouviere O., Villeirs G., Schoots I. G. The primacy of multiparametric MRI in men with suspected prostate cancer // Eur. Radiol. – 2019. – Vol. 29(12). – P. 6940-6952. https://doi.org/10.1007/s00330-019-06166-z
3. Borghesi M., Ahmed H., Nam R., Schaeffer E., Schiavina R., Taneja S., Loeb S. Complications After Systematic, Random, and Image-guided Prostate Biopsy // Eur. Urol. – 2017. – Vol. 71(3). – P. 353-365. https://doi.org/10.1016/j.eururo.2016.08.004
4. Hamoen E.H.J., de Rooij M., Witjes J. A., Barentsz J. O., Rovers M.M. Use of the Prostate Imaging Reporting and Data System (PI-RADS) for Prostate Cancer Detection with Multiparametric Magnetic Resonance Imaging: A Diagnostic Meta-analysis // Eur. Urol. – 2015. – Vol. 67(6). – P. 1112–1121. https://doi.org/10.1016/j.eururo.2014.10.033
5. Weinreb J.C., Barentsz J.O., Choyke P.L., Cornud F., Haider M.A., Macura K. J., Verma S. PI-RADS Prostate Imaging – Reporting and Data System: 2015, Version 2 // Eur. Urol. – 2016. – Vol. 69(1). – P. 16–40. https://doi.org/10.1016/j.eururo.2015.08.052
6. Tamada T., Kido A., Yamamoto A., Takeuchi M., Miyaji Y., Moriya T., Sone T. Comparison of Biparametric and Multiparametric MRI for Clinically Significant Prostate Cancer Detection With P-RADS Version 2.1 // JMRI. – 2021. – Vol. 53(1). – P. 283-291. https://doi.org/10.1002/jmri.27283
7. Tamada T., Sone T., Jo Y., Yamamoto A., Ito K. Diffusion-weighted MRI and its role in prostate cancer // NMR Biomed. – 2013. – Vol. 27(1). – P. 25-38. https://doi.org/10.1002/nbm.2956
8. Stabile A., Giganti F., Rosenkrantz A.B., Taneja S.S., Villeirs G., Gill I.S., Kasivisvanathan V. Multiparametric MRI for prostate cancer diagnosis: current status and future directions // Nat. Rev. Urol. – 2020. – Vol. 17(1). – P. 41-61. https://doi.org/10.1038/s41585-019-0212-4
9. Alabousi M., Salameh J.P., Gusenbauer K., Samoilov L., Jafri A., Yu H., Alabousi A. Biparametric versus Multiparametric Prostate MRI for the Detection of Prostate Cancer in Treatment-Naive Patients: A Diagnostic Test Accuracy Systematic Review and Meta-Analysis // BJU Int. – 2019. –Vol. 124(2). – P. 209-220. https://doi.org/10.1111/bju.14759
10. Niu X., Chen X., Chen Z., Chen L., Li J., Peng T. Diagnostic Performance of Biparametric MRI for Detection of Prostate Cancer: A Systematic Review and Meta-Analysis // Am. J. Roentgenol. – 2018. – Vol. 211(2). – P. 369-378. https://doi.org/10.2214/ajr.17.18946
11. Woo S., Suh C.H., Kim S.Y., Cho J.Y., Kim S.H., Moon M. H. Head-to-Head Comparison Between Biparametric and Multiparametric MRI for the Diagnosis of Prostate Cancer: A Systematic Review and Meta-Analysis // Am. J. Roentgenol. – 2018. – Vol. 211(5). – P. W226-W241. https://doi.org/10.2214/ajr.18.19880
12. Kang Z., Min X., Weinreb J., Li Q., Feng Z., Wang L. Abbreviated Biparametric Versus Standard Multiparametric MRI for Diagnosis of Prostate Cancer: A Systematic Review and Meta-Analysis // Am. J. Roentgenol. – 2019. – Vol. 212 (2). – P. 357-365. https://doi.org/10.2214/ajr.18.20103
13. Monni F., Fontanella P., Grasso A., Wiklund P., Ou Y.C., Randazzo M., Bianchi G. Magnetic resonance imaging in prostate cancer detection and management: a systematic review // Minerva Urol. Nephrol. – 2017. – Vol. 69(6). – P.567–578. https://doi.org/10.23736/s0393-2249.17.02819-3
14. Xu L., Zhang G., Shi B., Liu Y., Zou T., Yan W., Sun H. Comparison of biparametric and multiparametric MRI in the diagnosis of prostate cancer // Cancer Imaging – 2019. – Vol. 19(1). – Art. no. 90. https://doi.org/10.1186/s40644-019-0274-9
15. Koo J.H., Kim C.K., Choi D., Park B.K., Kwon G.Y., Kim B. Diffusion-Weighted Magnetic Resonance Imaging for the Evaluation of Prostate Cancer: Optimal B Value at 3T // Korean J. Radiol. – 2013. – Vol. 14(1). – P. 61-69. https://doi.org/10.3348/kjr.2013.14.1.61
16. Rosenkrantz A.B., Hindman N., Lim R.P., Das K., Babb J.S., Mussi T.C., Taneja S.S. Diffusion-weighted imaging of the prostate: Comparison of b1000 and b2000 image sets for index lesion detection // JMRI. – 2013. – Vol. 38(3). – P. 694-700. https://doi.org/10.1002/jmri.24016
17. Ueno Y., Takahashi S., Kitajima K., Kimura T., Aoki I., Kawakami F., Sugimura K. Computed diffusion-weighted imaging using 3-T magnetic resonance imaging for prostate cancer diagnosis // Eur. Radiol. – 2013. – Vol. 23(12). – P. 3509-3516. https://doi.org/10.1007/s00330-013-2958-z
18. Manenti G., Nezzo M., Chegai F., Vasili E., Bonanno E., Simonetti G. DWI of prostate Optimal b-Value in Clinical Practice // Prostate Cancer. – 2014. – Vol. 2014. – P. 1-9. https://doi.org/10.1155/2014/868269
19. Bratan F., Niaf E., Melodelima C., Chesnais A.L., Souchon R., Mège-Lechevallier F., Rouvière, O. Influence of imaging and histological factors on prostate cancer detection and localisation on multiparametric MRI: a prospective study // Eur. Radiol. – 2013. – Vol. 23(7). – P. 2019-2029. https://doi.org/10.1007/s00330-013-2795-0
20. Le J.D., Tan N., Shkolyar E., Lu D.Y., Kwan L., Marks L.S., Reiter R.E. Multifocality and Prostate Cancer Detection by Multiparametric Magnetic Resonance Imaging: Correlation with Whole-mount Histopathology // Eur. Urol. – 2015. – Vol. 67(3). – P. 569-576. https://doi.org/10.1016/j.eururo.2014.08.079
21. Barbieri S., Brönnimann M., Boxler S., Vermathen P., Thoeny H.C. Differentiation of prostate cancer lesions with high and with low Gleason score by diffusion-weighted MRI // Eur. Radiol. – 2017. – Vol. 27(4). – P. 1547-1555. https://doi.org/10.1007/s00330-016-4449-5