Д.К. ТОЛЕШБАЕВ^1,2, А.С. АЙНАКУЛОВА^1,2, Ж.К. ЖАКЕНОВА², К.А. АКИМТАЙ², Г.Б. МЫРЗАБАЕВА², А.Б. РАМАЗАН², Ж.Ж. ЖОЛДЫБАЙ²

1. «Қазақ онкология және радиология ғылыми-зерттеу институты» АҚ, Алматы, Қазақстан Республикасы;
2. «С.Д. Асфендияров атындағы Қазақ Ұлттық Медицина Университеті» КЕАҚ, Алматы, Қазақстан Республикасы

DOI: https://www.doi.org/10.52532/2521-6414-2024-1-71-65-71

ОӘЖ: 616.006.48-072

Жыл: 2024 шығарылуы: 71 номер: 1 беттер: 65-71

PDF файлын жүктеп алыңыз:

АҢДАТПА

Өзектілігі: Глиомалар мидың барлық қатерлі ісіктерінің шамамен 80% алып жатқан орталық жүйке жүйесінің бастапқы ісіктерінің негізгі тобы болып табылады. Молекулярлық диагностикадағы заманауи жетістіктер, соның ішінде изоцитратдегидрогеназа (IDH) геніндегі мутацияларды анықтау глиомалардың жіктелуін жақсартуға және олардың даму механизмдерін түсінуге жаңа мүмкіндіктер ашады. Глиомалардың көп бөлігінде кездесетін IDH мутациялары анық болжаммен байланысты және мақсатты терапевтік стратегияларды әзірлеуге ықпал ететін маңызды биомаркер болып табылады. Сондай-ақ, диагностика әдістері, атап айтқанда МРТ маңызды рөл атқарады, олар глиомалардың морфологиялық және биологиялық сипаттамаларын бағалауға қосымша мүмкіндіктер береді, ісіктердің қатерлі ісік дәрежесін және олардың молекулалық профилін дәлірек анықтауға ықпал етеді, бұл емдеу туралы шешім қабылдауда маңызды.
Зерттеудің мақсаты мидың глиальды ісіктерінің қатерлілік дәрежесін бағалауда магнитті-резонанстық томографияның мүмкіндіктерін зерттеу.
Әдістері: PubMed, BMC Medicine және Google Scholar мәліметтер базасында глиома, IDH мутациясы, IDH жабайы түрі, МРТ, магниттік резонансты спектроскопиясы (MRS), аппараттық диффузия коэффициенті (ADC), диффузиялық өлшенген бейнелеу (DWI), диффузиялық тензорлық бейнелеу (DTI), диффузиялық куртозды бейнелеу (DKI), магниттік сезімталдық өлшемі (SWI) сияқты түйін сөздер бойынша әдеби шолу жасалды. Шолу глиоманың қатерлі ісігін бағалау үшін молекулалық диагностика мен МРТ-ның мүмкіндіктерін қарастыратын 45 әдеби дереккөздердің талдау нәтижелерін қамтиды.
Нәтижелері: Бұл әдебиеттер шолуында глиомаларды диагностикалаудың ағымдағы тәсілдерінің өзектілігі көрсетілген, әртүрлі қатерлілік дәрежелері мен IDH мутациялық статусы MR кескіндерінде соның ішінде орналасу, сигнал және күшею паттеріндегі айырмашылықтармен байланысты бірегей мүмкіндіктер көрсетеді. (DTI) және (DWI) тіндердің микроқұрылымын бағалау үшін МРТ мүмкіндіктерін кеңейтіп, ісік сипаттамасын дәлірек анықтауға мүмкіндік береді. МРТ морфологиялық ерекшеліктерін, ADC параметрлерін және DTI параметрлерін біріктіретін зерттеулер глиоманың болжамына инвазивті емес тәсілді ұсынады, диагностика мен терапияны жақсарту үшін бейнелеу әдістерін кешенді пайдаланудың маңыздылығын көрсетеді.
Қорытынды: Магнитті-резонансты бейнелеуді қолдану глиомалардың морфологиялық және метаболикалық сипаттамаларын дәлірек анықтауға мүмкіндік береді, бұл дәрігерлерге дәл болжамды бағалауға және тиісті емдеу стратегиясын таңдауды тиімді етеді.
Түйін сөздер: глиома, IDH мутациясы, IDH жабайы түрі, МРТ, магниттік резонанстық спектроскопия, ADC, DWI, DTI, DKI, SWI.

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі: